De karakteristieke, onbewoonde boerderij op Ranum 7 – aan de parallelweg tussen Ranum en Baflo – is onmiskenbaar een plaatje in het landschap. Sinds de aanleg van de nieuwe provinciale weg is die ook een blikvanger als je van Mensingeweer naar Ranum rijdt.
De boerderij, zeer geliefd bij schilders en fotografen, werd drie jaar na de Kerstvloed van 1717 gebouwd en is volgend jaar dus drie eeuwen oud. In 1963 vertrokken de laatste bewoners.
De kop-hals-romp-boerderij, die een landbouwer op Ranum verpacht aan een schapenhouder, heeft geen monumentale status. In de jaren zeventig zou de boerderij op de monumentenlijst komen. Vanwege de slechte staat is dat niet doorgegaan.
Deze foto is gemaakt op 31 oktober 2018, de bovenste foto op 20 november 2018.
Zuurdijk en café-biljart Billeke de Beer zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Dankzij Gerrit Arkema, die in de jaren tachtig het bruine café aan de Hoofdweg op de kaart zette met tal van activiteiten. Vermaard waren de klaverjas- en bingo-avonden met een half varken als hoofdprijs. Als het aan Koos Holwerda en Abby Winter ligt, keren die tijden terug. Nou ja, zonder het halve varken dan.
Zonder noemenswaardige horeca-ervaring – ´ja, aan de andere kant van de bar´ – namen Koos (49) en zijn partner Abby (54) vorig jaar zomer het café over van de familie De Roo.
Koos: ´Het was een redelijk spontane actie. Ik sprak hen tijdens de midzomeravondbarbecue. Ze vertelden dat ze na 14 jaar wel wilden stoppen met het café. Ik was direct enthousiast en opperde om van woning te wisselen. Zij woonden boven het café, wij even verderop aan de Hoofdweg.´
Als Koos doordraaft, moet ik even op de rem trappen
Dat was best wel even schrikken voor Abby toen ze naar huis wandelden na de barbecue en Koos zijn plannen ontvouwde. ´Koos is soms best impulsief. Ik heb er een paar dagen over nagedacht en toen besloten we het roer om te gooien.´ Dat betekende een dubbele baan voor Abby, want zij is ook nog fulltime in dienst bij verpleeghuis De Twaalf Hoven. Koos: ´Abby is een nachtmens, ik een middag- en avondmens. Dat komt mooi van pas bij dit vak.´
Rond 1 juli openden de nieuwe eigenaren het café. Voor het dorp met zo´n 100 inwoners een goede zaak, menen beiden. ´Zonder café was het dorp doodgebloed. Het heeft in Zuurdijk ook de functie van dorpshuis. De biljartclub heeft hier onderdak, de vergaderingen van Dorpsbelangen vinden hier plaats en de klaverjasclub is hier om de week.´
Wederopstanding van toernooi om de Billeke de Beer Bokaal en de Billeke de Beerloop
Derk verlaat na de wedstrijd als laatste het veld.
Te midden van 22 jongvolwassenen maakt Derk de Vries zaterdag zijn meters op het voetbalveld. Zijn grijze haren wapperen in de stormachtige wind, zijn tenue geeft nog wat kleur aan deze grijze dag. Vier keer zo oud is hij als de voetballers, zou hun opa kunnen zijn. Sterker nog, hij ís de opa van een speler, van Dani Nubé.
Derk is met zijn 72 jaar de oudste scheidsrechter van de voetbalvereniging Winsum.
´Als je maar goed de diagonaal loopt, kun je wel twee wedstrijden achter elkaar fluiten, hebben ze me vroeger op de cursus geleerd. Dat probeer ik nog zoveel mogelijk toe te passen. Na afloop van een wedstrijd ben ik ook niet moe.´
De jongen bleef maar commentaar geven. Op den duur houdt het op
Derk fluit op het sportpark aan de Schouwerzijlsterweg de competitiewedstrijd tussen Winsum 19-3 en Helpman 19-2. ´Winsum 19-3 en Winsum 7 zijn mijn vaste teams. Al hun thuiswedstrijden fluit ik. En als er een keer tussendoor een scheidsrechter ontbreekt bij een ander team doe ik die wedstrijd er gewoon bij.´
Het duel eindigt in een 1-3 zege voor de Stadjers. ´Jammer dat ik die jongen van Helpman vlak voor het einde een tijdstraf moest geven. Hij bleef maar commentaar geven. Op den duur houdt het op.´
Het grappige is dat Derk op het veld doet alsof hij thuis is bij zijn Elly: hij praat zo plat als het maar kan
Aan de Torenstraat in Ezinge staat een woning met twee opvallende namen aan de gevel: De Boezeroen en Aleida´s Gloppie.
Aleida´s Gloppie is de naam van het pad naar de achterdeur. Bedacht door de eigenares, Aleida Ooms. ´Ik heb het bord zelf laten maken. De naam Gloppie betekent steeg. De naam zie je veel op Vlieland, waar ik vroeger vaak met vakantie naartoe ging. Glopje zie je ook wel, maar Gloppie vind ik leuker.´ Veel reacties krijgt ze er niet op. ´De Ezingers zijn er wel aan gewend, voor anderen is het bordje misschien te ver van de weg en niet goed zichtbaar.´
Ze zijn een levende attractie, de drie alpaca´s die Rieks (69) en Livonne (67) van der Veen bij hun woning in Baflo hebben lopen. ´Vaak stoppen automobilisten, fietsers of wandelaars om ze te bekijken.´
Cheeka (11), Joy (8) en Jessie (5) bivakkeren naast de woning, op een ruim veld voorzien van overkapping, stro-opslag en een voederbak. ´Alleen gras eten is niet goed voor hun spijsvertering. Bijvoeren is nodig. In de wintermaanden houden we ze binnen, anders vertrappen ze het gras en wordt het een bende. Voor de temperatuur hoeft dat zeker niet, ze kunnen tegen 40 graden onder nul.´
Het is hartverscheurend om afscheid van ze te nemen
Rieks houdt zich bezig met de verzorging van de van oorsprong Zuid-Amerikaanse dieren, voor Livonne is het vooral genieten van hun aanwezigheid. ´We hebben ook gefokt met de alpaca´s. In totaal hebben we zes verkocht, maar dat zijn zeker geen leuke momenten. Een veulentje moet tien maanden bij de moeder blijven en je gaat je hechten aan de dieren. Hartverscheurend om dan afscheid van ze te nemen.´
Dat en twee keer de vervelende ervaring van een doodgeboren veulentje maakten dat de eigenaren het fokken op een lager pitje hebben gezet. ´Misschien dat we het in de toekomst weer proberen.´
Twee maanden na de pensionering van Rieks als buitendienstmedewerker bij de gemeente Winsum verschenen acht jaar geleden de alpaca´s aan de Tinallingerweg. ´We dachten al twee jaar na om uit hobby alpaca´s te houden, hadden er ook al veel over gelezen. We waren helemaal verkocht toen we een open dag van de alpacaboerderij in Westerlee bezochten. Daar hebben we later drie gekocht, waaronder Cheeka en dochter Joy. Cheeka´s dochter Jessie is hier geboren.´
Af en toe krijg ik een klodder in mijn gezicht. Zit mijn bril er helemaal onder
Een Citroën staat op een zaterdag even na het middaguur langs de Onderdendamsterweg, 500 meter buiten Winsum. Vanuit het autoraampje aan de passagierskant tuurt Harry Blijleven door een telescoop naar een groep knobbelzwanen in het land. ´Het zijn er 52, van 17 heb ik inmiddels de gegevens afgelezen van de kleurringen en van 2 van de halsband´, zegt de vogelaar.
´Het zijn jonge zwanen, verstoten door hun familie. Ik schat dat ze allemaal tussen de 1 en 3 jaar oud zijn. Enkele zwanen uit deze groep heb ik kortgeleden gespot bij Warffum. Je weet hoe dat gaat. Een groepje van vier, vijf zwanen vindt de boer niet erg, maar worden het er tientallen dan verjaagt hij ze op den duur. Rijdt-ie bijvoorbeeld even met de trekker het land op.´
Onder een prachtige wolkenlucht bemest medewerker Johan Binnendijk van maatschap Verweij dinsdag een perceel grasland aan de Tinallingerweg in Winsum. Voor de mest hoeft hij niet heen en weer te rijden naar het melkveebedrijf met 350 koeien en 200 stuks jongvee in buurtschap Abbeweer, vlak bij Tinallinge.
Het regent en de wind is stevig, toch is er maandagmiddag in de Hoofdstraat in Kronkeldörp (Kloosterburen) opvallend veel bedrijvigheid. Bewoners vegen hun straatje schoon. Brigitte Korhorn is een van hen. ´De confetti vind je het hele jaar terug in huis.´
Voordat de veegauto langskomt, vegen de bewoners de overblijfselen van de carnavalsoptocht van het trottoir op straat. Hond Bram, een kruising tussen een Friese stabij en een Duitse staande, kijkt toe hoe zijn bazin met de veger in de weer is. ´Het was gisteren een mooie optocht van hoog niveau´, blikt Brigitte terug. ´Door het slechte weer waren er helaas minder toeschouwers dan normaal.´
Brigitte nam zoals altijd zelf ook deel aan het hoogtepunt van het carnavalsweekend. Dit keer als clown. ´Het was een eerbetoon aan Cees van Noort, de oprichter van carnavalsvereniging Oldeclooster. Hij heeft veel voor het dorp betekend en liep jaren mee, vaak als een trieste, verdrietige clown. Zijn pak en pruik heb ik gedragen.´
Dinsdagavond wordt het carnaval afgesloten met het Deurzettersfeest, dat is voor de echte doorzetters. Daar hoor ik niet bij
Liefde voor boeken en de ambacht van het drukken komen samen in één pand in Houwerzijl. Flora de Jong (64) is vooral de vrouw achter antiquariaat Zolderman, haar partner Dick Ronner (62) runt drukkerij Triona Pers en Uitgeverij Vliedorp.
Duizenden boeken staan overzichtelijk gerangschikt in de sfeervolle winkel, in een hoekpand met kenmerken van de Amsterdamse School. De voorjaarszon schijnt deze maandagochtend aangenaam naar binnen. Flora maakt de boeken die afgelopen weekend online zijn besteld verzendklaar. ´Zes pakketjes, dat is niet slecht.´
Verreweg de meeste bestellingen komen uit Nederland. ´Af en sturen we nog boeken naar België, maar PostNL heeft het versturen naar het buitenland vrijwel onbetaalbaar gemaakt. Een bestelling uit Japan is kortgeleden geannuleerd omdat er liefst 38 euro aan verzendkosten overheen kwam.´
Flora maakt de bestellingen verzendklaar.
De winkel in tweedehandsboeken is open als de eigenaren thuis zijn. ´We blijven er niet om thuis, maar tien tegen één dat we er zijn. Maar als de mensen zekerheid willen, kunnen ze beter even bellen of mailen. Dan weten ze zeker dat ze niet voor niets komen.´
