Categorie: Hard aan het werk

Hij had er genoeg van, het wilde niet meer. Op 1 januari 2022 zou Herman Raangs (90) stoppen met de verkoop van diervoeders. Maar het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Zijn zaak is weer gewoon open. Zoals de afgelopen 65 jaar.

´Ik at niet meer, sliep niet meer en kon niks meer nadat ik besloten had te stoppen. Ik werd er knettergek van. Dit is niet goed, dacht ik. Het was toch niet zo´n goed idee. Op 5 januari heb ik een nieuwe vracht diervoeders besteld bij Arie Blok in Woerden, sinds 6 januari ben ik weer open.´

´Open´ vermeldt inderdaad het bordje op zijn schuur aan de Kerkstraat in Wehe-den Hoorn. Maar ook als het bordje ontbreekt kun je er terecht. De zaak is nooit gesloten, zegt Herman onder het genot van een kop koffie in zijn keuken waar de kachel flink zijn best doet.

´Alle dagen ben ik geopend, dag en nacht. Het eerst wat ik ´s morgens doe, is de krant uit de bus halen en lezen. De klanten komen op den duur vanzelf. Vakantie ken ik niet. Toen de kinderen klein waren ben ik een weekje naar Ameland geweest, dat niet weer. Er is geen betere plek dan thuis, vervelen doe ik me nooit.´

Ja man, zo gaat Japie naar de bliksem

´Er komen wel steeds minder klanten. Ze gaan dood en daar komt niemand voor terug. Ook speelt mee dat er minder kippen en konijnen gehouden worden. Kippenhouders stoppen ermee omdat hun dieren worden opgevreten door steenmarters. Konijnenfokkers zijn er steeds minder. Ja man, zo gaat Japie naar de bliksem.´

De oude baas gaat dus door. Totdat hij erbij neervalt.
Dat is al gebeurd. Tot twee keer toe; een hartstilstand. ´Ik had geluk dat ik zelf weer bij mijn positieven kwam. Net nadat ze een vracht diervoeders gebracht hadden, kreeg ik een hartstilstand en klapte voorover. Ik wilde niet direct naar het ziekenhuis, de vracht moest eerst op zijn plek. De volgende dag ben ik naar de stad gegaan.´

De winkelbel gaat. Een klant. Esso Wichers uit Winsum heeft een nieuwe voorraad kippenvoer nodig. Herman helpt zijn vroegere dorpsgenoot die blij is dat-ie terecht kan op zijn vertrouwde adresje.

Als twintiger begon Herman H.L. Raangs Diervoeders. Eerder hielp hij zijn vader in diens malerij en met het venten van pap. ´Als 14-jarige werd ik volop aan het werk gezet. Ik werd door mijn ouders niet gespaard. Tegenwoordig is dat anders, de meesten zijn zo lui als wat.´

Herman is al een halve eeuw weduwnaar. Zijn vrouw Ebeltje (Groothuis) stierf op 40-jarige leeftijd als gevolg van kanker. ´Met twee jonge kinderen bleef ik achter. Maar ik ging nooit bij hen weg, ze hebben het goed gehad bij mij.´

Wederom klinkt de winkelbel. Dorpsgenoot Mike Kies (23) stapt de keuken binnen. Dagelijks komt hij buurten. En eten, want bij Herman is het de zoete inval. En Mike helpt vaak mee, net als Hermans dochter Grietje en kleindochter Sara.

´De aardappels heb ik al geschild, de gehaktballen staan op het vuur. We eten hier vaak met vijf, zes man. Ik ben een aparte, alles kan hier´, zegt Herman lachend.

Mike: ´Ik kom hier al jaren. Vroeger op mijn fietsje, om maden te halen voor het vissen. Herman had naast zijn diervoeders een hengelsportafdeling.´

Herman: ´Daar heb ik goede zaken mee gedaan. Met een tweedaagse show in mijn schuur verdiende ik ooit 10.000 gulden. Een jaar of drie geleden ben ik met de hengelspullen gestopt. Met maden ben ik een tijdje doorgegaan, totdat ik meer dan de helft kon weggooien omdat ze niet op tijd verkocht werden en verpopten. Zo´n veertig jaar was ik sponsor van de jeugdviswedstrijd om de Herman Raangs Bokaal.´

Mike begrijpt heel goed waarom Herman zijn handel weer heeft opgepakt. ´Het was echt sneu. Herman liep in december met zijn ziel onder zijn arm. Alles zou voor hem wegvallen hè. En iedereen om hem heen had er een slecht gevoel bij.´
Herman: ´Maar chagrijnig was ik niet. Dat ben ik nooit.´

Klanten kunnen de diervoeders bij hem afhalen. Bezorgen is ook mogelijk. Die taak heeft Grietje op zich genomen. Vroeger reed Herman zelf met zijn bestelwagen langs de klanten om de bestellingen af te leveren. ´Ik ventte en stond met diervoeders op markten in de omgeving. Mijn centen heb ik vooral op markten verdiend.´

Tussen de middag neemt Herman altijd plaats in zijn stoel in de woonkamer. De stoel ernaast is voor Diva. ´Slapen doe ik niet, alleen prakkiseren. Diva slaapt wel, ik kan me geen betere vriendin wensen. Ik moet geen vrouw meer om me heen hebben, dat is niks waard. Die zou direct zeggen: Herman, er moet een nieuwe keuken komen en dat soort dingen. Ik heb wel een vriendin, op Ameland. Elk jaar sturen we elkaar een kaartje met de jaarwisseling. Meer niet.´

Kortom, Heman is content met zoals het nu gaat. ´Ik heb nooit ellende en wil dat ook niet. Ik ben hartstikke tevreden. Wat heb ik nog te wensen als 90-jarige? Ja, 91 worden in mei.´

Bij het afscheid van de krasse negentiger komt Joke Ritsema aangewandeld. De trouwe klant komt voor vogelvoer voor in haar tuin. Ze steekt haar enthousiasme niet onder stoelen of banken: ´Geweldig Herman dat je doorgaat!´

Waar zelden leven is te bespeuren, is het deze woensdag in het najaar relatief druk. Drie mannen zijn aan het werk bij poldergemaal Oude Weer aan de Kievesterweg in Rasquert.

Stadjer Lesley Emmens en de Middelstummers Guus Poel en Nick Bleuming vervangen de motor. ´We hebben een moderne motor geïnstalleerd die energiezuiniger is en beter aan te sturen. En de schakelkast hebben we vervangen´, vertelt Lesley.

Lees “Een klus voor Lesley, Guus & Nick bij gemaal Oude Weer” verder

De laatste twee maanden van het jaar is Freddie Velthuis met zijn Hollandse Gebakkraam te vinden op het Johan van Veenplein in Uithuizermeeden.

Van dinsdag tot en met zaterdag verkoopt Freddie (56) er oliebollen vanuit zijn nieuwe, gelijkvloerse kraam. ´Een beste investering, daar kun je wel een heel luxe Mercedes voor kopen´, zegt de Zandeweerster op een woensdag in december.

Lees “Testteam is altijd welkom bij oliebollenbakker Freddie” verder

Een supercombi noemt Mariska Knol-Clobus het: werken bij boeren én een eigen zaak – Handwerken XL – hebben.

´Het is fantastisch als je om half acht ´s ochtends in het veld – in the middle of nowhere – op de aardappelrooimachine staat. Moeilijk werk? Nee, maar het moet gebeuren. Heerlijk buiten in het modder aan het graaien. Ik mag graag met mijn handen werken´, zegt Mariska (42) in haar verrassend ruime woning achter haar winkel aan de Valge in Leens.

Wat dat betreft ben ik net Pippi Langkous

´Tot rond het middaguur werk ik en dan ga ik naar huis. Snel douchen zodat om 1 uur de winkel open kan.´

Lees “Mariska combineert eigen winkel met boerenwerk” verder

Bij Dia Werkman (46) in huis is overdag altijd wel bedrijvigheid. Dat krijg je als je een eigen kinderopvang hebt. Huisje boompje beestje heet haar bedrijf.

Deze donderdagochtend is het in hun woning aan de Singel in Ulrum extreem rustig, zegt Dia. Eén oppaskindje en zij ligt te slapen. Man Peter, werkzaam bij Hornbach, heeft een vrije dag. Het schattige hondje Rakker, een shih tzu, doet een dutje op de bank.

Lees “Altijd leven in de brouwerij bij Dia” verder

Biologische industriepeen van het land van landbouwer Hekma Wierda in Ranum wordt deze koude maandag in december opgehaald door transportbedrijf Gebroeders Groen uit Steenwijk.

Via de lopende band belanden de penen in de vrachtauto. Ze gaan naar België, waar ze verwerkt worden in babyvoeding en soepgroente.

Het is het tweede jaar dat Hekma Wierda industriepeen verbouwt.

Ulrum, donderdagmorgen half tien. Jacob Noorman heeft zojuist zijn viskraam neergezet naast de Goede Herderkerk in Ulrum. Samen met Joost Vellinga treft hij de voorbereidingen voor de verkoop.

´Haringen schoonmaken en kibbeling snijden. Tegen half twaalf wordt het druk en moeten we dit er niet bij hebben. Dan is het bakken en inpakken´, vat Jacob (56) hun werkzaamheden samen. ´De oven gaat zo aan, die moet het voor ons verdienen. Een kwartiertje, dan is die warm. En tegen tien uur komen de vaste koffiedrinkers. Gaan we het weeknieuws bespreken. Mooi hè.´

Lees “Bij de viskraam van Jacob voert gezelligheid de boventoon” verder

Ze staan op de eerste dinsdag van november met de laarzen in de blubber, de archeologen van MUG Ingenieursbureau. Ze documenteren op de opgravingsplek langs het nieuwe fietspad tussen Adorp en Sauwerd de profielen van de wierdebodem.

De laarzen zuigen zich soms vast in de vette en natte klei. Collega´s bieden elkaar de helpende hand als het te gortig wordt. ´We zakken weg in kuilen die we zelf gegraven hebben´, constateert archeoloog Anko Wieringa uit Houwerzijl droogjes.

De winterstop gaat zo in. De opgraving gaat in het voorjaar verder in noordelijke richting.

´We zijn bijna klaar met deze sleuf. Vandaag en waarschijnlijk morgen zijn we nog bezig om de profielen te documenteren en alles in te scannen. Er zijn misschien wel 300 laagjes en lagen. Alle nummers corresponderen met een laag. In een wierde is de opbouw ontzettend complex´, vertelt Anko.

´De wierde is laag doordat die al vroeg in Romeinse tijd is verlaten. Andere wierden zijn doorgegroeid. Hier liep een getijdenkreek langs.´

‘Tien tot twintig boerderijtjes zullen hier gestaan hebben. De huidige voorzichtige schatting is dat de wierde van ongeveer 300 voor tot 300 na Christus bewoond is geweest. Daar komt aan beide uiteinden misschien nog een eeuw bij als we alle vondsten precies gedateerd hebben.´

´In de middeleeuwen, tussen 1200 en 1300, lijkt er eveneens een korte bewoningsperiode te zijn geweest.´

De wierde is een rijksmonument. Omdat de nog grotendeels aan te leggen watergang naast het fietspad erdoorheen snijdt, dient de aanwezige archeologie veilig te worden gesteld.

De opgraving leverde al een schat aan vondsten op. ´Driehonderd kratten, met scherven, dierenbotten (slachtafval), allerlei stukken steen (slijp-, wet-, polijst- en kookstenen) en enkele hele potten, een handvol munten en mantelspelden.´

In Museum Wierdenland in Ezinge zijn de meest opvallende vondsten te zien in de expositie Een sloot aan vondsten. Die wordt geregeld ververst en duurt in elk geval tot 28 maart 2022.

Een en al rust en stilte heerst er rond de middeleeuwse kerk in Den Andel. In die prachtige entourage wordt gewerkt, door een schilder met de rijmende naam Ties de Vries.

Het houtwerk van de kerk en vrijstaande toren krijgt een nieuw jasje, zowel buiten als binnen. Buitenom een combinatie van donkergroen en monumentengeel. Zoals het was voordat de tand des tijds er vat op kreeg.

´De kleurencombinatie past mooi in het geheel, met de oude stenen en muurankers´, zegt de schilder uit Wehe-den Hoorn. Zo´n 250 uur werk zit er naar verwachting in. En daar is geen minuut bij dat Ties de kwast met tegenzin hanteert.

Lees “Nóóit hanteert schilder Ties de verfkwast met tegenzin” verder

Ben the Banjoman heeft een korte pauze ingelast, na anderhalf uur rondhobbelen door het centrum van Winsum met countrymuziek en Nederlandstalige meezingers.

Tegen 1 uur bezet hij de meterkast op de hoek van de Onderdendamsterweg/Schoolstraat, zijn werkattributen – een paard en banjo – naast zich. In de hand een fles appel-vlierbessensap. ´Heerlijk, de kaasboer gaf me deze delicatesse toen ik voor zijn Kaas-Notenhuysch speelde.´

Huib uit Epe gaat schuil achter Ben the Banjoman, zijn zelfbedachte creatie waarmee hij in het hele land optreedt en zijn brood verdient. Al sinds zijn middelbareschooltijd en dat is voor de veertiger een flink aantal jaren geleden.

´Het blijft leuk om mensen in een leuke stemming te brengen. Daar krijg je zelf een positief gevoel van. De reacties zijn vrijwel altijd positief. Grapjes worden ook uitgehaald. Dan schuiven bezoekers het paard een suikerklontje tussen de tanden bijvoorbeeld. Kinderen geven hem geregeld een aai over de neus, maar vaak kijken ze eerst even de kat uit de boom.´

Ben the Banjoman hobbelde er wel rond. The show must go on hè!

Covers zingt de Veluwenaar, zichzelf begeleidend op de banjo. Na de optredendip vorig jaar – corona immers – is hij weer steeds vaker te vinden in winkelcentra en op braderieën en markten.

´Soms is het best vermoeiend als je grote speeloppervlakte moet bestrijken en vele kilometers aflegt. Dat voel je echt wel aan het eind van de middag.´

Winsum is voor hem geen onbekend terrein, Promotie Winsum nodigde hem al vaker uit. ´De grootste ronde door het dorp heb ik al gehad, straks speel ik nog op het bedrijventerrein. Rond een uur of drie zit mijn optreden erop.´

Het weer is perfect voor hem, droog en niet te warm. ´Ik was twee jaar geleden op een braderie waar vanwege de hitte – het was bijna 40 graden – nauwelijks meer bezoekers rondliepen. Maar Ben the Banjoman hobbelde er wel rond. The show must go on hè!´