Of ze aan het vissen zijn. Reender van Dis en Dave Wezeman krijgen die vraag meerdere malen per dag te horen.
Uit het zijraampje van hun utv – een tweepersoons quad – steekt een telescoopsteel met een soort dobber. Maar vissen doen ze zeker niet.
Met hun werkvoertuig rijden de twee medewerkers van waterschap Noorderzijlvest door de landerijen om monsters te nemen uit de bredere sloten, de hoofdwatergangen.
Om de 100 meter stoppen ze om 10 millimeter water op te pompen. In het laboratorium laten ze vervolgens onderzoeken of er DNA van de muskusrat in voorkomt.
Dave is uitvoerder muskus- en beverrattenbestrijding. Reender kent als muskusrattenbestrijder het gebied op zijn duimpje. Logisch dat hij de utv bestuurt.
Dave: ´We doen vandaag trajecten van 5 kilometer, grofweg tussen Onderdendam, Bedum en Winsum. Voor drie uur vanmiddag leveren we de monsters aan bij het lab. Over een paar dagen weten we of er DNA gevonden is. Is dat het geval, dan kunnen we gericht maatregelen nemen.´
Waterschappen vangen muskusratten (die zich razendsnel kunnen voortplanten), omdat ze diepe gangen graven waardoor dijken en oevers verzakken. Het streven van de waterschappen is een vrijwel muskusrattenvrij Nederland in 2034.
Dave: ´Deze techniek om muskusratten op te sporen is de afgelopen vier jaar ontwikkeld door de Unie van Waterschappen. Friesland is er als eerste mee aan de slag gegaan. Wij doen het nu een jaar.´
´Het werkt alleen bij een zeer lage populatie. Als overal ratten zwemmen, krijgen we immers alleen maar positieve uitslagen uit het lab.´
´In 2011 hadden we in het gebied van Noorderzijlvest nog 30.000 vangsten. Vorig jaar waren het er 485. Dit is een effectieve methode om ook de allerlaatste exemplaren op te sporen en te vangen.´
Reender kan de flinke teruggang bevestigen. ´In heel 2024 heb ik twee muskusratten gevangen. Eentje met de fuik, de andere met de klem. Tegenwoordig ben ik de enige vanger in dit werkgebied. Vroeger ving ik hier met drie collega´s en hadden we er de handen vol aan.´
Hij adviseert mensen om het waterschap te informeren als ze een muskusrat zien.
De bevaarbare wateren bemonsteren Reender en Dave later dit voorjaar vanuit een bootje. Dat gaat aanmerkelijk sneller.
