Veronique (links) en Colinda. Behalve een paard en shetlander lopen schapen, ezels, eenden, kippen, geiten, varkens en de honden Sil en Tommie rond op de dorpsboerderij.
Zandeweer op een warme zomerochtend. In het dorp is weinig activiteit te bespeuren. Hoe anders is het bij Dorpsboerderij Zandeweer, een kleinschalig bedrijf voor dagbesteding aan de Onnemaweg. ´Hier is genoeg werk te doen voor mensen die van het buitenleven houden´, zegt eigenaar Colinda van Hooijdonk.
Tien deelnemers verrichten deze ochtend verspreid over het terrein nuttig werk. Zo wiedt Hendrik Jan onkruid in de moestuin, schilt Gerrit binnen aardappelen en snoeit vrijwilliger Durk de meidoornhaag.
Zie je wel!
Gijs Visser, een van de drie aanwezige begeleiders, zaagt in de werkplaats hout op maat. Van de bouwpakketten maken de deelnemers vogelhuisjes. Vijftig jaar geleden kwam de man met het Rotterdams accent vanuit Capelle aan den IJssel naar het Noorden. ´Ik ben altijd uitvoerder geweest in bestrating en riolering. Van de dames mag ik niet met pensioen, ik moet hier van alles doen.´ Prompt wordt hij weggeroepen. ´Zie je wel!´
Doen op diek noemen ze het. En Costa del Wadden. De dijk achter Pieterburen is op warme dagen voor Linda de Hoop en Annelies Arkema de place to be. Kletsen, genieten van het uitzicht, de zonsondergang en de rust, wat drinken, fotograferen en lol maken. ´Wij zijn hier los van alles en iedereen.´
´De rust, de ruimte, de vrijheid. Dit voelt als onze achtertuin. Dit ís onze achtertuin. We zijn dankbaar om hier te mogen zijn´, zegt Annelies. Linda: ´Je kunt jezelf hier horen denken.´
Geregeld is hun vriendin Devi Mokkum mee, maar vanwege zwangerschap nu even niet. Soms schuiven passanten spontaan aan. Twee dagen eerder nam Elke Koster ´s avonds laat een kijkje bij haar schapen en dronk gezellig een wijntje mee. Wijnen op de dijk.
Buurtschap ´t Stort en omgeving (bij Leens) is deze zomer een paradijs voor fietsers en wandelaars én voor vlinders, bijen en andere insecten. Boerin Anita Jongman en haar kinderen Agnes, Esther en Hessel hebben een strook van ruim 2 kilometer lang en 3 meter breed laten inzaaien met een bloemmengsel van eenjarige planten.
Bloemenpracht heet hun project, dat wat hen betreft zeker niet eenmalig is. ´In totaal beslaan de bloemen bijna 1 hectare. De helft staat op ons eigen grond´, vertelt Anita. ´Akkerbouwers en één particulier hebben land beschikbaar gesteld om het lint te voltooien. Iedereen met wie ik erover praat, is enthousiast. Boeren én burgers. Hoe mooi is het dat wandelaars en fietsers hier straks kunnen genieten van de bloemen?´
Poppenspeelster Freya Noest zit 50 jaar in het vak. ´Geen moment meer aan gedacht´, zegt ze. Optreden is – hoewel gepensioneerd – haar lust en haar leven. ´Officieel bestaat mijn bedrijf niet meer. Alleen op verzoek treed ik nog op, reclame maak ik er niet meer voor. Als mensen mij vragen, dan doe ik het. Met alle liefde.´
Freya (69) bewoont sinds 1985 haar knusse, honderd jaar oude huis aan de Havenstraat in Zoutkamp. ´Vijftig jaar geleden ben ik begonnen bij een poppentheater in Brabant. Daar kon ik mijn creatieve ei niet kwijt. In 1973 verhuisde ik naar Westeremden om een eigen poppentheater te beginnen. Die theatervorm was hier nauwelijks, in tegenstelling tot het Westen en Zuiden. Uiteindelijk heb ik voor Zoutkamp gekozen vanwege het opkomend toerisme.´
Eya Popeya heet(te) haar poppentheaterschool. ´Freya van Eya Popeya, dat klinkt zo mooi. Ik heb de naam zelf bedacht, maar toen mijn moeder kwam te overlijden, kreeg ik de kinderboeken. Daartussen zat het boek Eya Popeya, het land der wijze dieren. Een prachtig kinderboek. Blijkbaar zit die klank diep in mijn hoofd.´
Ja, zo werk ik niet… met opdreunen
Duizenden optredens heeft ze gedaan, in haar theater aan huis en op locatie. ´Ik vind het mooi hoe de ontwikkeling is gegaan. In regels heb ik me nooit laten vastleggen. Poppentheater is voor mij lifestyle. Ja, ook nu nog. Het ís mijn leven.´
´Natuureducatie is steeds belangrijker gaan worden in mijn voorstellingen. Kinderen maar ook ouderen tijdens een wandeling op speelse wijze onderrichten over de natuur. Met poppen, maar bijvoorbeeld ook uitgedost als kruiden- of insectenvrouwtje. Op verzoek doe ik dat nu nog. Op elke natuureducatieve plek is dat mogelijk, in een bos, park of gewoon bij iemand in de tuin.´
´De belangstelling voor de natuur heb ik niet van een vreemde. Mijn vader was rentmeester van Brabants Landschap en mijn moeder kinderzuster en akela.´
´In het begin deed ik braaf een sprookje. Maar daar werd ik gek van. Teksten uit mijn hoofd leren kan ik niet, mijn sterke kant is improvisatie. De lijn van de voorstelling zit in mijn hoofd, verder niet. Zoals bij Jan Klaassen en Katrijn. Lastig is dat scholen tegenwoordig exact willen weten wat je speelt. Ja, zo werk ik niet… met opdreunen.´
´Er is zoveel rompslomp tegenwoordig. Vroeger was het makkelijk. Dan belden ze je op of je ergens een paar dagen later wilde optreden. En dan gebeurde dat, zo werd het gewoon geregeld. Je vertrouwde elkaar en het kwam goed.´
Op zijn Zoutkamps vis bakken en garnalen pellen
Voor haar voorstellingen gebruikt ze vaak fraaie, zelfgemaakte kostuums. Zo ook bij de rondleidingen die ze op verzoek door Zoutkamp geeft. ´Dan ben ik volledig in het zwart gekleed als Meldine, zij was in de 19de eeuw de waarzegster van het dorp. Bij het historisch festival Slag om Zoutkamp heb ik haar ook vertolkt.´
Trots is ze ook op haar musical ´t Stinkt op Soltcamp, die ze negen keer met de plaatselijke toneelvereniging Dukdalf speelde voor een uitverkocht Visserijmuseum. ´Negenhonderd bezoekers zijn er in totaal geweest.´
Volgende maand, op 13 juni, viert Freya haar 70ste verjaardag. ´Dat moet een mooi feest worden. We gaan op zijn Zoutkamps vis bakken en garnalen pellen. Uiteraard op 1,5 meter afstand van elkaar.´
Groots zou Peter ´Graspop´ Buurma vandaag (vrijdag 17 april) zijn vijftigste verjaardag vieren. En op de 29ste editie van het Graspop Festival Baflo eind mei zouden naar schatting 1500 bezoekers komen. ´Er zijn ergere dingen hoor. Mensen die overlijden of doodziek zijn. Bedrijven die omvallen, zzp´ers die in de problemen komen. Laten we hopen dat dit zo snel mogelijk achter de rug is, dat is het beste voor iedereen´, zegt Peter op zijn verjaardag.
´Normaal vier ik mijn verjaardag niet, maar voor mijn vijftigste wilde ik een uitzondering maken. In en bij het ijsbaangebouw in Rasquert zou ik een groot feest geven, met een band en dj. Begin maart stond ik op het punt de uitnodigingen te versturen, maar ik heb daarmee gewacht omdat het de verkeerde kant op dreigde te gaan.´
Petra en de kinderen willen in Gasselte de boel versieren
Joost met zijn eigen honden Lukas (links) en Polly.
Een hondengek, zo mag Joost van de Werf (42) wel genoemd worden. Werkt bij het dierenasiel in Zuidwolde, vangt honden uit Griekenland op en volgt een opleiding tot hondengedragstherapeut.
Was hij anderhalve week eerder nog met zeven honden op Lauwersoog te vinden, deze zondagmorgen laat hij slechts twee viervoeters uit in het parkje Munsterveld, aan de oostkant van Winsum. De verklaring is simpel: ´Heb besloten om na een kleine vier maanden met mijn uitlaatservice Honden Ronde te stoppen. Mijn busje heeft inmiddels een andere eigenaar. Dit zijn Lukas en Polly, mijn eigen honden.´
´Qua klandizie liep het goed. De aanmeldingen stroomden binnen na de start in oktober. Na twee maanden zat ik vol. Maar ik ben tot de conclusie gekomen dat het voor de honden niet goed is. Vorige week heb ik de knoop doorgehakt en mijn klanten ingelicht.´
Gedurende de rit naar Lauwersoog bouwde de spanning zich op
´Open atelier´ staat er achter het raam en op een groot bord aan de weg. ´Kom verder. Eigenlijk ben ik op de dag des Heren niet open´, zegt Sjouke Heins (76), ´maar het bord is te zwaar om weg te halen.´
De schilder, tekenaar en graficus woont in Aduarderzijl, in een huis uit de tweede helft van de negentiende eeuw. Op de grond rust nog beklemrecht, waarvoor hij jaarlijks ´een euro of zo´ betaalt. Op een steenworp afstand ´t Waarhuis en het sluizencomplex. Geen gekke plek om te wonen!
Soms zie ik werk van erkende koeienschilders en dan klopt er geen moer van de verhoudingen
Gerda bij een van haar zelfportretten, tussen de door haar geschilderde beroemdheden als Amy Winehouse (links) en Marlene Dietrich.
Het is eerste zondag van november rustig bij Gerda Onnes (63) in Kantens. Atelierroute Hoge Noorden moet kort na het middaguur nog op gang komen. ´De eerste keer kwamen er 75 bezoekers, sindsdien komen er gemiddeld 20 per keer. Ik hoop niet mee te maken dat er niemand komt.´
´Als ik mopper, zei mijn vader weleens: als je voor elk item 1 euro zou krijgen, hoe zou het dan aflopen? Niet slecht!´
´In 2004 wilde een Amerikaan alles van mij kopen. Ik had twee jaar eerder mijn baan bij Shell opgezegd om dit bedrijf over te nemen en voelde er niets voor. Maar als hij nu weer zou komen… Ik heb nog een UBN-nummer. Zou zo weer schapenhouder kunnen worden.´
Toch zou het waarschijnlijk niet doorgaan. Erik Boerma (58) van Boerma´s Antiekhoeve in Uithuizen loopt naar eigen zeggen nog alle dagen met alle plezier en nooit met tegenzin rond in zijn schuren. Die staan stampvol met spullen als schilderijen, vazen, stoelen, tafels, klokken, serviezen, bestek, lp´s en tuingereedschap. Ja, wat is er eigenlijk niet te vinden?
Onze 8-jarige zoon Simen heeft een florerende eierhandel waar hij veel plezier aan beleeft
Het aftellen is begonnen, over tweeënhalve maand is het gebeurd met dierenpension Veldzicht in Den Andel. Jan en Henny Stijfhoorn stoppen per 1 januari met het pension dat al 52 jaar bestaat. ´Puur vanwege onze leeftijd. Ik ben 69, Henny 68´, zegt Jan. ´We willen niet wachten tot we lopend achter een rollator de honden moeten uitlaten.´
´We zijn al jaren aan het afbouwen, zodat de overgang straks niet zo groot is. Sinds een jaar vertellen we onze klanten dat we ermee stoppen. De meeste vinden het jammer.´
