Sinds maart krijgt hij maandelijks zijn AOW, officieel is Herman Spier (bijna 67) dus met pensioen. ´Ja man, ik voel me niet gepensioneerd… maar ben het wel.´ Stoppen met fotograferen doet de Bedumer niet, wel een tandje terugschakelen. ´Noem me maar afbouwend persfotograaf.´
Zijn hele leven is Herman al fotograaf. Niet verwonderlijk, want zijn voorouders zaten in de fotobranche. ´Mijn grootvader had een fotozaak in de stad en in de zomer een filiaal aan de Badweg 1 op Schiermonnikoog. Dat was open van 1 mei tot 1 september. Badgasten konden er hun fotorolletjes inleveren. Die werden ontwikkeld in Groningen en dan konden de badgasten de foto´s afhalen in de winkel op Schier. Tot de oorlog heeft die bestaan.´
Zijn vader trad in de voetsporen van Hermans grootvader. ´Het was de bedoeling dat ik als enige zoon de zaak van mijn vader zou overnemen, maar de rol van vrije fotograaf trok me meer. Ik heb nog wel ruim tien jaar in de zaak op de hoek van de Herestraat/Grote Markt gewerkt, nadat ik drie keer was blijven zitten in de vierde klas van de middelbare school en geen zin meer had in leren. In 1980 heeft mijn vader de zaak verkocht aan Foto Kral.´
Er is altijd wel een oom, tante, neef of nicht van de bruid of bruidegom die goed scherp kan stellen en het gratis doet
Fotograferen deed hij al heel jong. ´Als tienjarige schoot ik mijn eerste persfoto´s van popconcerten, met een Russische Leica. Vier ervan staan in Groningen lens geschoten, een boek van Kees van der Hoef.´
Rond 1980 kwam Herman terecht bij toen nog abonneekrant Noorderkrant en bijna tien jaar later bij de Ommelander Courant en Eemslander, waarvoor hij nog altijd foto´s maakt van sportwedstrijden en alle voorkomende gebeurtenissen. Daarnaast deed hij veel bruidsreportages. ´Ik wilde van het fotograferen kunnen leven. Dat is gelukt, maar de laatste jaren is er in bruidsreportages geen droog brood meer te verdienen. In dit digitale tijdperk is er altijd wel een oom, tante, neef of nicht van de bruid of bruidegom die goed scherp kan stellen en het gratis doet.´
Eén voordeel, zo loopt de Bedumer geen kans meer op een mispeer, zoals ooit bij een trouwreportage in Oost-Groningen. ´Daar heb ik nooit één cent van gezien. Toen ik na een paar weken achter mijn geld aanging, bleek het stel al gescheiden. Ze hadden meer slachtoffers gemaakt. De eigenaar van de feestzaal vertelde me dat ze bij hem 8000 euro geconsumeerd hadden. Een collectieve rechtszaak wonnen we, maar van een kale kip kun je niet plukken. Alleen al de Belastingdienst had een vordering van een ton op die oplichters.´
Gas terug nam Herman zeven jaar geleden al. Zeven dagen per week werken met uitzondering van de vakanties houdt niemand vol. ´Ik had op een donderdag en vrijdag een trouwerij met alles eromheen en de zaterdag was ik op pad voor de kranten. Ik was volledig de kluts kwijt en die nacht heb ik heel slecht geslapen. Ik droomde dat er geheid werd in de buurt. Toen ik wakker werd, bleek het geluid in mijn hoofd te zitten: boem, boem, boem. Ik ben me doodgeschrokken. Onderzoeken in het ziekenhuis wezen uit dat het psychosomatische klachten waren. Komt vaker voor als je te veel visueel werk doet. Ze noemen het ook wel de journalistenziekte. Ik heb het daarna nog één keer gehad in lichte vorm.´
´Na de eerste keer heb ik direct besloten geen avondklussen meer te doen en mijn rust te nemen. En sinds kort fotografeer ik ook niet meer op zondag, maandag en dinsdag. Bij dubbele klussen doe ik trouwens altijd een beroep doen op een paar collega´s. Drie foto´s om vier uur ´s middags, in bijvoorbeeld Appingedam, Ulrum en Winsum, lukt nooit natuurlijk. Ik heb heel lang een beroep gedaan op dorpsgenoot Pieter Postma, helaas is hij overleden.´
Herman schuwt geen enkel onderwerp als fotograaf. De zoveelste eeuweling, openingshandeling of diamanten bruiloft legt hij met alle plezier vast. Ook naar sportwedstrijden gaat hij met alle liefde. ´Bij voetbalwedstrijden gaat het mij alleen om het plaatje, ik ga voor een mooie actiefoto. De sport interesseert me niet, hooguit weet ik in welke klasse de clubs spelen. Het publiek weet dat niet en begint vaak met mij over voetbal te praten. Dan haak ik snel af en loop door.´
In Farmsum kreeg hij dit jaar aan de stok met een scheidsrechter die hem achter de omheining wilde hebben en de voetbalwedstrijd er zelfs even voor stillegde. ´Onzin natuurlijk, als persfotograaf mag ik wat dichter bij het veld staan. In overleg met bestuursleden van de thuisspelende ploeg heb ik maar eieren voor mijn geld gekozen.´
Willem-Alexander zei: Dat zie je niet vaak, één fotograaf voor mij
Dat doet hem denken aan tien jaar geleden. ´De dames van volleybalvereniging DIO Bedum speelden tegen een studententeam in Selwerd. Omdat de tribune te ver van het veld was voor een goede foto had ik met DIO afgesproken dat ik tussen de speelsters op de bank mocht zitten. Waarom weet ik nog steeds niet, ik gebruikte geen flits, maar de man op dat hoge stoeltje stuurde mij weg. Gelukkig had ik de foto´s al geschoten. Demonstratief ben ik vervolgens een minuut in een hoek gaan staan, met de rug naar het veld toe. De studenten op de volle tribune konden dat wel waarderen en begonnen massaal te applaudisseren.´
Anekdotes te over natuurlijk. Bijvoorbeeld die keer dat Herman als enige fotograaf op de hoogte was van het geheime bezoek van koning Willem-Alexander aan het haventje van Middelstum. ´Willem-Alexander stapte daar met drie burgemeesters uit zijn limo, zag mij staan en zei: Dat zie je niet vaak, één fotograaf voor mij.´
´Drie maanden later kwam koningin Máxima naar Warffum. Voor de persfotografen was een soort boksring gemaakt waar we moesten plaatsnemen. Dat is niks, ik heb het anders gedaan. Ben gehurkt gaan zitten voor een groep oudere vrouwen in het publiek. Máxima stapte uit de auto. De dames bleken enorme fans en begonnen te joelen. Máxima keek direct hun kant op en begon enthousiast te lachen en te zwaaien. Soms moet je fotografengeluk hebben.´
Herman vertelt vol trots over de huldiging van Ranomi Kromowidjojo in Sauwerd na haar olympische gouden medailles. Burgemeester Rinus Michels zorgde ervoor dat hij een kaartje kreeg met ´organisatie´. ´Ik mocht overal bij zijn. Je had de andere fotografen moeten zien toen een enorme kleerkast ze tegenhield en tegen mij zei: loopt u maar door meneer. Extra bijzondere foto´s heeft het niet opgeleverd, het was de eer.´
Oké nog eentje dan, Herman komt op stoom. ´Minister Ivo Opstelten zou een spreekbeurt houden in Huizinge. Wij van de pers staan hem buiten op te wachten. De minister arriveert, stapt uit en kijkt onze richting uit. ´Hallo, hoe is het?´ Ik kijk verbaasd achterom, niemand reageert. ´Herman, toch? Hoe is het met jou, doe je dit werk nog steeds?´ Je had de anderen moeten zien! Opstelten kende mij nog uit zijn tijd als burgemeester van Delfzijl.´
Wandelen ontspant
Wandelen is de grote hobby van Herman. Twee keer per jaar reist hij met Annie, met wie hij al 48 jaar getrouwd is, naar Tessin in Zwitserland en de Bodensee in Duitsland om flinke afstanden te wandelen. ´We verblijven bij de Bodensee altijd in Gaienhofen. Hermann Hesse, een van mijn favoriete schrijvers, heeft daar jarenlang gewoond. Ik neem altijd boeken van hem mee om daar te lezen. Het geeft een bijzonder gevoel in de streek te zijn waar hij het geschreven hebt.´
Ook in eigen omgeving wandelen Herman en Annie veel. ´Rondjes van 10 tot 15 kilometer in de omgeving, vaak richting Stedum, Zuidwolde en Middelstum. Wandelen ontspant.´