Na jaren leegstand is de voormalige basisschool Solte Campe in Zoutkamp weer in gebruik. Arno Peeters (54) en Iris Honderdos (65) wonen en werken er sinds medio februari. Een deel van de ruimtes verhuren ze voor cursussen, vergaderingen en andere bijeenkomsten.
Iris: ´Sommige mensen denken ten onrechte dat wij de cursussen geven. Je krijgt de sleutel en er is koffie en thee. We zien wel wanneer het afgelopen is. Wij hebben ons eigen werk. Arno als geluidsman en ik als kunstenaar.´
Het terrein aan De Schuit beslaat zo´n 2000 vierkante meter. Het gebouw neemt daarvan ruim een kwart in beslag. Arno: ´De leegstand sinds 2017 heeft de school geen goed gedaan. Er was veel schimmel en ramen en toiletpotten waren vernield. Aan de achterkant leek het met al die dichtgespijkerde ramen wel een kraakpand.´
Het is een goed en mooi ontworpen gebouw, zeggen beiden. ´We hoeven daarom niet te verbouwen. Het gaat om schoonmaken, herstellen en herinrichten. We doen alles stapje voor stapje, anders zou je er moedeloos van zou worden.´
Ze woonden eerder in scholen, Iris zelfs in drie verschillende. Solte Campe is de eerste school die hun eigendom is. Iris: ´Het is mooi om te wonen in een ruimte die er niet voor bedoeld is. Dat heeft iets spannends.´
De nieuwe Zoutkampers, sinds 20 jaar een stel, woonden in Utrecht en waren lang op zoek naar een rustige plek. ´We hebben overal gekeken, ook in het Zuiden en in België. Altijd was er iets wat ons afschrikte, een vliegveld of varkensstal in de buurt. Het zoeken naar een stil plekje in Nederland is niet eenvoudig.´
Via Funda kwamen ze uiteindelijk uit in Zoutkamp. Iris had al twee keer voor een kunstproject een week gelogeerd bij Nieuw Wongema in Hornhuizen en was betoverd door het Noord-Groningse landschap en de mensen die er wonen. ´Het is zo overdonderend als je via de aardappelvelden naar de dijk loopt. Die strakke vormen, de wolken, de weidsheid.´
De installatie van Iris is nu nog alleen een idee met als werknaam Groei en omvat onder meer zetels aan kwelderzijde. Als alles volgens plan verloopt wordt de installatie in 2025 gerealiseerd in de dijk bij Hornhuizen. In dat jaar bestaat de Westpolder 150 jaar.
´Arno is van het geluid en houdt van stilte, ik ben van fotografie, van het licht dus, en houd van donkerte. Voor beide zit je hier goed.´ Arno: ´De kwaliteit van de stilte is in Zoutkamp fantastisch, zegt de geluidsman.´
´Een verkoopvoorwaarde van de gemeente is dat een deel van het gebouw een maatschappelijke invulling moet krijgen, een soort dorpshuisfunctie. Laat dat nu precies zijn wat wij leuk vinden en al wilden.´
Toneelvereniging Dukdalf vergadert en repeteert er. De eerste cursussen zijn inmiddels gegeven. ´We hebben een leuk lijstje inmiddels van mensen die na de zomervakantie cursussen en workshops gaan geven, maar er is ruimte voor meer.´
´Het kwam traag op gang, maar langzamerhand komen de Zoutkampers te weten dat je bij ons betaalbare ruimte kunt huren. 25 euro per dagdeel is toch niet duur? Misschien dat we de prijs in de winter iets moeten verhogen vanwege de stookkosten.´
Tal van verhalen over de school hebben ze al gehoord van Zoutkampers die er op school hebben gezeten.
´We hebben de indruk dat de mensen ontzettend blij zijn dat het gebouw weer een bestemming heeft. De naam Solte Campe houden we aan. We vinden het belangrijk dat de Zoutkampers merken dat we echt iets willen doen voor het dorp. We voelen ons welkom. En de mensen zijn erg behulpzaam. Belangeloos hebben ze bijvoorbeeld geholpen om de loodzware krulhazelaar van de sluiswoning hiernaartoe te verhuizen.´
Arno is als geluidsontwerper en radiomaker vaak in zijn studio te vinden. Hij, zo omschrijft hij het zelf, poetst het geluid van podcasts. ´Ik doe radio, maar vooral podcasts voor de NPO. Bekende titels waarvan ik het geluid heb verzorgd zijn onder meer Kwaad Bloed, De Onbekende Kinderen van Kamp Westerbork, Schaduwspits en De Man en de Maan.´
Hij was technicus bij Radio 4 en werd later programmamaker. Hij nam ontslag om voor zichzelf te beginnen. En leuk om te vermelden: Arno was in de jaren tachtig een van de eerste technoartiesten in Nederland. ´In totaal heb ik tien, twaalf platen gemaakt. Daar ben ik mee gestopt, maar er wordt geregeld oud werk opnieuw uitgebracht. Het allereerste nummer dat ik heb gemaakt werd een bescheiden hitje in België.´
Iris maakt installatiekunst en is fotograaf. Kunstwerken maakte ze (in samenwerking met Arno) in Peru, Tsjechïe, Oekraïne, Kenia en Vietnam. ´Voor de kunstprojecten reizen we af naar plekken die we niet kennen en waar problemen spelen.´
´We weten niet van tevoren wat we gaan doen, dat bepalen we aan de hand van gesprekken met inwoners en door er rond te kijken. Als wij de mensen met wie we werken weten te bereiken, vinden wij een project geslaagd. Mensen moeten zich gezien en gehoord voelen, dat is ons uitgangspunt.´
Op zaterdag 2 en zondag 3 september houden Arno en Iris open middagen, van 13 tot 17 uur. ´Zaterdag geven de docenten uitleg over hun workshops, zondag vertellen wij wat wij doen als kunstenaar. Om 15 uur laten we een film zien over hoe ons kunstwerk in Peru vier jaar geleden is ontstaan.´
