Natuurfreak Jan: ‘Begin klein, kijk eerst in je tuin of wijk’

Waar is Jan Langelaar mee bezig? Met een spits toelopende machine baant-ie zich bij de Ripperdahal in Winsum een weg door het hoge gras en riet.

´Dit is een vingerbalk, eigendom van de buurtvereniging Oldehof-Peerdewask´, legt Jan uit. ´De zeer scherpe messen knippen als een schaar. Een cirkelmaaier slaat het gras en riet fijn en kan niet overal komen.´

´Deze werkwijze is goed voor de natuur. Je kunt het maaisel makkelijk afvoeren. Bij natuurbeheer zijn we altijd bezig om voedingsstoffen zoveel mogelijk af te voeren. Hoe meer, hoe beter voor de biodiversiteit. Meer plantensoorten, meer insecten, dat is wat we willen. Zo creëer je een mooi stukje natuur in het dorp.´

Biodiversiteit. Dat is waarschijnlijk het woord dat Jan het vaakst in de mond neemt.

Jan bukt zich, tussen het hoge gras wijst hij naar een plantje. ´Hier word ik dus heel blij van. Dit is de kleine ratelaar, die remt de grasgroei. Zijn aanwezigheid is een teken dat het met de biodiversiteit de goede kant opgaat. Als je niks doet, komt overal het alles verstikkende riet. Vorig jaar dacht ik: het is de hoogste tijd om in te grijpen.´

Jan laat de kleine ratelaar zien.

´Ik had eerder al een natuurgebiedje gecreëerd op de plek waar vroeger het kinderdagverblijf stond, naast het parkeerterrein van Terra. De nectarindex is er gemeten: 3 op een schaal van tot 5. Dat is goed. Dat wil ik hier ook, het liefst in een lange strook door Ripperda, evenwijdig aan het spoor. De gemeente heeft nu een beheersplan gemaakt. Een keer per jaar komt een loonwerker langs om te maaien, ik mag aangeven wanneer. De lager gelegen gedeeltes doe ik, daar kan de loonwerker niet komen.´

Jan (66) was tot 2021 docent plant en dier bij Terra. Als vrijwilliger is hij nog altijd bij de school betrokken. Verder publiceert hij over de natuur in huis-aan-huisblad De Wiekslag. ´Ik ben helemaal van de biodiversiteit. Mijn advies: begin gewoon klein. Kijk eerst eens in je tuin en wijk.´

Een mooie afwisselende natuur, dat is wat Jan voorstaat. En dat geldt ook voor zijn leven. In Appingedam heeft hij samen met zijn vrouw Ineke een oude bakkerij gekocht waar ze een leescafé (met hun eigen collectie boeken) en B&B willen beginnen nadat het pand versterkt is. ´Het lijkt ons gewoon leuk. Winst zullen we er niet mee maken.´ Dus straks weg uit Winsum? ´Nee, hier blijven we wonen.´

Terug naar naar het natuurbeheer. Doet Jan dit nu allemaal in zijn uppie? ´Een groepje wijkbewoners wil meehelpen met het harken, beheren en inventariseren van de nectarindex. Er is best wel draagvlak hoor, ik ben niet de enige gek.´

Eerder verscheen op mijnhogeland.nl:
Met z´n vijven zeisen in de Appelhof
mijnhogeland.nl/2019/10/26/