Noor wist het zeker na 25 verhuizingen: ‘Eenrum is de plek waar ik thuishoor’

Vrolijk, vriendelijk en sociaal. Zo kun je beeldend kunstenaar Noor Agter omschrijven. ´Ik heb zo´n ontzettend leuk en enerverend leven gehad, ik zou het zo weer overdoen. Ik kan intens gelukkig zijn.´

´Het enige minpunt is mijn angst voor oorlog, met al die nare ontwikkelingen in de wereld.´

De 76-jarige beeldend kunstenaar staat nog volop in het leven en is jong van geest. Dat haar partner (Bart FM Droog) 17 jaar jonger is, zal daar zeker aan bijdragen.

In de voorkamer van haar huis aan de Oosterstraat in Eenrum bevindt zich haar atelier, dat vol staat met kunst, materialen en gereedschap. En dan heeft ze de afgelopen jaren ook nog een flink aantal werken verkocht. Voor Noor is de ruimte toereikend. Feilloos weet ze alles te vinden.

Noor maakt ruimtelijke vormen. Met papier-maché, ijzerdraad en gevonden materialen als hout en stenen creëert ze dieren, planten en objecten. Ze exposeerde ermee al op tal van plekken, op één keer na altijd op uitnodiging.

´Ik ben nu twaalf paneeltjes aan het maken voor een expositie komende zomer bij galerie Bax in Sneek.´

Ze tovert een papier tevoorschijn vol met ontwerpen voor de paneeltjes. ´Het is zo ontzettend leuk om zoiets te creëren. Ik zit altijd vol met ideeën, als kunstenaar ben je nooit klaar. Het is voor mij een manier van denken. Voor mij is het altijd Sinterklaas. Toen ik jong was, bewaarde ik al mijn creativiteit voor 5 december.´

´De wereld verandert steeds, daar laat ik mij door inspireren. Ik heb al diverse werken gemaakt als aanklacht tegen de natuurvernietiging.´

´Mijn overburen – een moeder met zes kinderen uit Syrië – hebben mij enkele jaren geleden geïnspireerd tot Toll to Europa, een installatie van tientallen hangende wrakke bootjes. Vergezeld van een lijst met namen van vluchtelingen die verdronken in de Middellandse Zee. Mensen gingen huilend weg bij de expositie.´

´Mijn wieg stond in Utrecht. Ik was 7 toen we verhuisden. Naar Groningen, waar mijn vader gevangenisdirecteur werd. Twee jaar later was de volgende verhuizing. Ik weet nog dat ik thuiskwam van school en mijn moeder zei dat er een verrassing was. Ik dacht: leuk, een jong hondje of katje. Het bleek een brief. Mijn vader werd burgemeester van Assen. De teleurstelling was groot.´

De uit 17 blauwe silhouetten bestaande installatie Kerkgangers van Noor was op diverse locaties in Nederland te zien. In de kerk van Saaxumhuizen heeft Noor de vergelijkbare permanente expositie Noorderlu, waarvoor de 47 inwoners van het dorp model stonden.

Op haar achttiende verliet Noor het ouderlijk nest. Ze zat op de Academie Minerva in Groningen en de Hoge School der Kunsten in Utrecht, volgde de opleidingen tot secretaresse en tv-maker (na haar vijftigste) en deed tal van cursussen en workshops.

Never a dull moment, zegt Noor lachend.

In verhuizen en van baan wisselen bleek ze een topper. Ze trouwde en betreurde dat al tijdens de huwelijksreis. In 1978 kwam ze in haar uppie terecht in Eenrum. Voor haar een jubileum, het was haar 25ste verhuizing.

´De eerste dag was ik bij de bakker. Kwam er zo´n mannetje met pet en op klompen binnen. Hij leek op mijn pake van moeders kant, die boer was. Toen dacht ik: Eenrum is mijn thuis. Het voelde als wortel schieten: hier hoor ik. De mensen zijn fijn, de omgeving is geweldig. Alles klopt. De ruimte, de stilte, de wind, het wad.´

Noor maakt ook grafmonumenten. Drie staan op de begraafplaats in Saaxumhuizen. Voor archeoloog Freek van Veen en zijn hond Asha maakte zij deze silhouetten van cortenstaal. Ook schilder Mar Vedder en fotograaf Bob van Veen vereeuwigde zij.

Haar vader en grootvader waren politiek actief voor de PvdA en voorloper SDAP. Noor is zeer politiek bewust, maar zelf de politiek ingaan heeft ze nooit overwogen. ´Politici willen alleen maar winnen. Mij gaat het om de inhoud, dat je samen iets bedenkt en uitvoert.´

In Eenrum werd haar dochter Mirte geboren. ´Toen ik moeder werd, zag ik hoe zwaar het moederschap is en wat voor een grote verantwoordelijkheid op je schouders rust. Tijdens mijn bevalling is ook een feministe geboren.´

Noor zette zich in voor de actiegroepen Vrouwen tegen seksueel geweld en Tegen Haar Wil.

Materialen die Noor vindt, zoals hout op het wad boven Westernieland, gebruikt ze in haar werken.

In haar periode als programmamaker bij OOG Groningen leerde ze haar partner kennen. ´Bart was de stadsdichter, de eerste van Nederland. Ik benaderde hem om samen een programma te maken over dichters. Toen we elkaar voor het eerst zagen, dacht ik: gelukkig, op hem word ik niet verliefd. Uiteindelijk is dat toch gebeurd. We zijn nu 17 jaar samen.´

´Weet je wat zo bijzonder is? Ik heb ooit een portret geboetseerd, ver voor ik Bart voor het eerst zag. Het is hem sprekend!´