Radiozendamateur Peter ´werkt´ over de hele wereld

De achterkamer van Peter Schollema (54) ziet er met alle beeldschermen, zenders, rotor en andere apparatuur indrukwekkend uit. We hebben hier te maken met een van de 12.000 radiozendamateurs in Nederland.

Achter zijn huis aan de Kerspel in Winsum staat een zendmast met diverse antennes erin voor de zogeheten korte golf.

Als je iets wilt, moet je ervoor gaan

Sinds 1999 is hij zendamateur. Dat ben je niet zomaar, daar moet je wel wat voor doen. Veel studeren in elk geval, de diverse diploma´s en certificaten had Peter snel in de pocket. ´Dat betekende vaak elke dag studeren, ik had nog nooit zoveel met mijn neus in de boeken gezeten. Mijn motto is: als je iets wilt, dan moet je ervoor gaan.´

Maar wat doet-ie eigenlijk in zijn ´cockpit´? ´Je probeert via de ether contact te leggen met andere radiozendamateurs over de hele wereld. Je geeft een algemene aanroep, een CQ. Dat doe ik onder de naam PA4O. Ik heb inmiddels over de hele wereld gewerkt, zoals dat heet. Noord-Korea is daar niet bij, het is een van de landen waar zendamateurs niet actief mogen zijn.´

Peter bij zijn mast. ´De mast is geaard. Bij onweer draai ik alle kabels los om te voorkomen dat mijn apparatuur eraan gaat.´

´De meeste uitdaging bieden gewone wedstrijden en dan vooral DX-expedities. Je dient in een bepaalde tijd – soms 24 of 48 uur – zoveel mogelijk contacten te leggen. Je kunt er prijzen als bekers en certificaten mee winnen.´

´Bij een DX-expeditie gaat een groep zendamateurs naar een land of eiland waar geen of nauwelijks zendamateurs zijn. Soms zelfs een onbewoond eiland. Daarvandaan zenden ze uit en het is de kunst om verbinding met ze te krijgen. Soms is het binnen een minuut, maar het kan ook twee weken duren. Als het lukt, geeft dat een euforisch gevoel.´

Om één uur gepakt, twee uur later weer in de lucht

´Ik ben al 41 jaar met de zendhobby bezig. In 1980 ben ik begonnen met een 27mc-bakje. Daarnaast had ik een geheime zender. Onder de naam Hercules draaide ik enkele uren in de week van alles, Nederlandse, Engelse, Duitse muziek.´

´Ze wisten me één keer te pakken. Toen was je nog met 175 gulden klaar. ´s Morgens hadden ze mij uitgepeild en om één uur stonden ze aan de deur. Ik moest mee naar het politiebureau waar ze proces-verbaal opmaakten. Om drie uur was ik weer in de lucht.´

´In 1996 ben ik met mijn geheime zender gestopt, de regels werden aangescherpt en het risico werd mij te groot. Tegenwoordig ben je een vermogen kwijt als ze je pakken.´

´In het tweede weekend van februari doe ik mee aan de PACC Contest. Dat is een leuke Nederlandse 24 uurs-wedstrijd, waarbij wij de algemene aanroep doen en de hele wereld met ons verbinding probeert te maken. We krijgen het dan hartstikke druk, met drie à vier verbindingen per minuut.´

PA4O is de roepnaam van Peter, Jo33gh is zijn uitvalbasis. Een radiozendamateur uit Sicilië verraste hem met het blauwe embleem.

Peter neemt plaats achter zijn apparatuur. Er klink morse, voor een leek abracadabra, voor hem zeker niet. Even later: ´Net hoorde je een Rus, nu een Amerikaan. Dat is wel bijzonder omdat de antenne op Rusland gericht is.´

Zijn de verbindingen heel bijzonder, dan sturen zendamateurs elkaar een QSL-kaart, een bewijs in de vorm van een briefkaart. ´Ik heb er schoenendozen vol van. Ik schat dat ik er nu nog zo´n tien per jaar verstuur.´

Soms komt het voor dat de zendamateur zichzelf terughoort. ´Daarvoor moeten de weersomstandigheden ideaal zijn. Dan ga je de wereld rond en hoor je je laatste woorden na een fractie van een seconde terug.´

Voor een leek is het abracadabra

Verder maakte Peter in het verleden verbindingen via de maan. Zijn zelfgebouwde antenne´s en elevatiesysteem richtte hij naar de maan en gebruikte die als een reflector zodat de signalen terugkaatsten naar de aarde. ´Dit is echt geweldig, je praat wel over afstanden van gemiddeld 750.000 kilometer!´

Vorig jaar kwam hij bij een wedstrijd tot 2700 contacten in 42 uur. In totaal kwam hij vorig jaar uit op 38.000 verbindingen. ´Dat is extreem veel. In Nederland zijn diverse afdelingen van zendamateurs. Ik ben lid van afdeling Stadskanaal, terwijl het ook dichterbij had gekund. Maar bij Stadskanaal zitten veel fanatiekelingen zoals ik. En ik ben lid van de Veron, de grootste van de drie landelijke verenigingen.´

´Er zijn trouwens ook zendamateurs die geen of nauwelijks verbindingen maken en uitsluitend bezig zijn met knutselen met hun zelfgemaakte apparatuur.´

Een vriend van Peter maakt dit kunstwerkje (met hond Yorga) van glas en lood.

Hoofdzakelijk is Peter in de weekenden met zijn hobby bezig. Voor zijn vrouw Gea en hun dochters Elina en Nienke is dat niet hinderlijk. ´De koptelefoon heb ik op en heel veel praat ik niet omdat ik de meeste verbindingen in morse doe. Zodra ik contact heb met een zendamateur wisselen we heel kort technische informatie uit.´

Het is niet zijn enige hobby. Hardlopen doet Peter ook. Vorig jaar april heeft hij die hobby weer opgepakt in de strijd tegen overgewicht. Met succes, inmiddels is hij de nodige kilo´s kwijt. ´Minimaal drie keer per week ren ik, eens in de twee, drie weken een halve marathon. Nooit in wedstrijdverband. En ik doe het gedoseerd. Vijftien jaar geleden was ik te fanatiek en moest ik stoppen vanwege knieproblemen.´

Verder doet Peter drie of vier dagdelen in de week vrijwilligerswerk bij Voedselbank Het Hogeland.