Het dichtgevroren Reitdiep is bedekt met een dun laagje sneeuw. De ZK 17 (Johannes Dirk) van Dirk Sloot ligt werkloos aan de kade in Zoutkamp. Alle tijd voor Dirk en zijn kleinzoon Thijmen Koster om onderhoud te plegen. Netten boeten, verven, smeren, dat soort karweitjes.
Van de tien kleinkinderen van Dirk en Siena is Thijmen de oudste. Pas 16 jaar oud weet hij al waar zijn toekomst ligt: in de visserij. ´Ik ben ermee opgegroeid´, zegt hij woensdagmorgen, wijzend naar zijn opa.
Sinds 2,5 jaar vaart Thijmen – die de komende twee jaar naar de Visserijschool op Urk gaat – elke week mee. Samen met alleen Johan van Straten, vaste kracht van Dirk, ving hij maandenlang de garnalen. Opa zat in de lappenmand. Inmiddels gaat het weer wat beter. Dirk: ´Man, ik mis de zee wel!´
Vissen had tot de afkondiging van het vaarverbod gekund, maar de risico´s wogen niet op tegen de opbrengsten, zegt Dirk, wijzend naar de ijslaag op het Reitdiep. ´De boot en motor lopen kans op schade en de garnalenprijs is slecht.´
Thijmen vindt het allemaal maar niks. ´Het kán wel´, zegt hij. ´We liggen lang genoeg stil. Johan kan wel denken dat-ie met pensioen is.´
Dirk moet erom lachen: ´Dat vind ik nou zo mooi aan Thijmen, hij zit vol vuur en passie. Dat had ik vroeger ook, toen was ik vreselijk fanatiek. Daar stond ik ook om bekend. Ik wilde altijd de beste zijn, het meeste vangen. Zondagsmorgens had ik al precies in mijn hoofd hoe we de week zouden gaan vissen. Als visser moet je ook zo zijn. Als je te makkelijk bent, kom je er niet. Maar de in de loop van de jaren word je rustiger.´
Man, ik mis de zee wel!
´Ik ben ontzettend blij dat Thijmen toekomst in de visserij ziet. Mijn zoon John wilde geen visser worden. Hij is drie maanden mee geweest en zei na afloop: Dit is mijn leven niet pa, ik wil ´s avonds thuis zijn. Hij heeft nu twee succesvolle bedrijven.´
Dirk (61) vist al 41 jaar voor zichzelf. Zijn vader Joke moest op 45-jarige leeftijd noodgedwongen stoppen na een hartaanval, maar toen was Dirk nog te jong om de boot over te nemen. ´In oktober 1979 ben ik begonnen met een eigen kotter. De eerste tien jaren waren kommer en kwel. De rente en dieselprijs waren torenhoog, de garnalenprijs was bedroevend en ik had veel materiële pech. Langer dan een weekend op vakantie gaan was er voor mij niet bij omdat er verdiend moest worden.´
´Pas toen ik in 1992 mijn visvergunning voor de Waddenzee voor een goede prijs kon verkopen, ging het goed. Er kwam weer rust in de tent, de stress was weg. Sindsdien ben ik alleen Noordzeevisser.´
´Dit schip heb ik sinds 1996, met 300 in plaats van 150 pk´s en zeewaardiger. Van 1999 tot 2003 hebben we topjaren gehad door de hoge garnalenprijs. Daarna ging het wisselend, ups and downs. 2018 was nog een uitstekend jaar, de laatste twee jaar zijn ronduit slecht, mede door corona.´
Dirk levert zijn garnalen aan de Rousant, de afslag van oud-Heiploeg-directeur Matthijs van der Ploeg. Het betekent dat hij in Zoutkamp lost in plaats van Lauwersoog. De garnalen gaan terug naar Lauwersoog, waar ze bij Kant BV in de pelmachine gaan.
De ZK 17 ligt op eigen grond, als een soort enclave in het gebied van garnalen- en schelpenhandel de Rousant. Dirk kocht de strook grond (inclusief 10 meter Reitdiep) drie jaar geleden van zijn kameraad en collega Waalke Smit. ´Ik wil er nog een loods neerzetten, misschien kunnen mijn kleinkinderen er in de toekomst iets mee doen.´
Sinds hij visser is, maakt Dirk foto´s tijdens zijn werk. ´Als 16-jarige kwam ik bij Jaap de Vries aan boord. Bij Abel Zwart in het dorp kocht ik direct voor 25 gulden mijn eerste camera, een plastic Kodak met een vierkant flitslampje.´
´Vele duizenden foto´s heb ik gemaakt, daarnaast film ik veel. Het is leuk om ons werk en de natuur vast te leggen. We werken in een geweldige omgeving, dat verveelt nooit. Naar de zonsopgang of -ondergang kan ik net zo lang kijken tot ik sterretjes zie. Alleen de windmolens zijn een gruwel. En ik ben niet de enige visser die er zo over denkt.´
De foto´s en filmpjes plaatst de Zoutkamper op Twitter en Facebook. ´Sommige foto´s worden tien- tot vijftienduizend keer bekeken´, zegt hij. ´Ik moet vandaag nog foto´s uitzoeken voor Visserijnieuws (vakblad). Ze plaatsen af en toe foto´s van mij.´
Thijmen heeft minder oog voor het geweldige decor waarin hij werkt. ´De natuur boeit me niet zo. Een keer een foto maken, vind ik prima hoor.´
Dirk lachend: ´Dat is jeugdigheid hè.´
