Poppenspeelster Freya Noest zit 50 jaar in het vak. ´Geen moment meer aan gedacht´, zegt ze. Optreden is – hoewel gepensioneerd – haar lust en haar leven. ´Officieel bestaat mijn bedrijf niet meer. Alleen op verzoek treed ik nog op, reclame maak ik er niet meer voor. Als mensen mij vragen, dan doe ik het. Met alle liefde.´
Freya (69) bewoont sinds 1985 haar knusse, honderd jaar oude huis aan de Havenstraat in Zoutkamp. ´Vijftig jaar geleden ben ik begonnen bij een poppentheater in Brabant. Daar kon ik mijn creatieve ei niet kwijt. In 1973 verhuisde ik naar Westeremden om een eigen poppentheater te beginnen. Die theatervorm was hier nauwelijks, in tegenstelling tot het Westen en Zuiden. Uiteindelijk heb ik voor Zoutkamp gekozen vanwege het opkomend toerisme.´
Eya Popeya heet(te) haar poppentheaterschool. ´Freya van Eya Popeya, dat klinkt zo mooi. Ik heb de naam zelf bedacht, maar toen mijn moeder kwam te overlijden, kreeg ik de kinderboeken. Daartussen zat het boek Eya Popeya, het land der wijze dieren. Een prachtig kinderboek. Blijkbaar zit die klank diep in mijn hoofd.´
Ja, zo werk ik niet… met opdreunen
Duizenden optredens heeft ze gedaan, in haar theater aan huis en op locatie. ´Ik vind het mooi hoe de ontwikkeling is gegaan. In regels heb ik me nooit laten vastleggen. Poppentheater is voor mij lifestyle. Ja, ook nu nog. Het ís mijn leven.´
´Natuureducatie is steeds belangrijker gaan worden in mijn voorstellingen. Kinderen maar ook ouderen tijdens een wandeling op speelse wijze onderrichten over de natuur. Met poppen, maar bijvoorbeeld ook uitgedost als kruiden- of insectenvrouwtje. Op verzoek doe ik dat nu nog. Op elke natuureducatieve plek is dat mogelijk, in een bos, park of gewoon bij iemand in de tuin.´
´De belangstelling voor de natuur heb ik niet van een vreemde. Mijn vader was rentmeester van Brabants Landschap en mijn moeder kinderzuster en akela.´
´In het begin deed ik braaf een sprookje. Maar daar werd ik gek van. Teksten uit mijn hoofd leren kan ik niet, mijn sterke kant is improvisatie. De lijn van de voorstelling zit in mijn hoofd, verder niet. Zoals bij Jan Klaassen en Katrijn. Lastig is dat scholen tegenwoordig exact willen weten wat je speelt. Ja, zo werk ik niet… met opdreunen.´
´Er is zoveel rompslomp tegenwoordig. Vroeger was het makkelijk. Dan belden ze je op of je ergens een paar dagen later wilde optreden. En dan gebeurde dat, zo werd het gewoon geregeld. Je vertrouwde elkaar en het kwam goed.´
Op zijn Zoutkamps vis bakken en garnalen pellen
Voor haar voorstellingen gebruikt ze vaak fraaie, zelfgemaakte kostuums. Zo ook bij de rondleidingen die ze op verzoek door Zoutkamp geeft. ´Dan ben ik volledig in het zwart gekleed als Meldine, zij was in de 19de eeuw de waarzegster van het dorp. Bij het historisch festival Slag om Zoutkamp heb ik haar ook vertolkt.´
Trots is ze ook op haar musical ´t Stinkt op Soltcamp, die ze negen keer met de plaatselijke toneelvereniging Dukdalf speelde voor een uitverkocht Visserijmuseum. ´Negenhonderd bezoekers zijn er in totaal geweest.´
Volgende maand, op 13 juni, viert Freya haar 70ste verjaardag. ´Dat moet een mooi feest worden. We gaan op zijn Zoutkamps vis bakken en garnalen pellen. Uiteraard op 1,5 meter afstand van elkaar.´