Luchtwachttoren 7O1.
Dick van den Berg kijkt van een afstandje toe hoe de bezoekers bij de voet van luchtwachttoren 7O1 (7-Otto-1) bij Warfhuizen uitleg krijgen van Jacob Hellinga uit Winsum. Op de 15 meter hoge toren is Warfhuister Yvonne Suiveer die taak toebedeeld.
´Wat grappig dat jij Otto heet´, zegt Yvonne tegen een jongen in het gezelschap. Ze legt uit dat vrijwilligers tijdens de Koude Oorlog de toren bemanden en op gehoor en met een kijker speurden naar Russische vliegtuigen die lager vlogen dan de radar kon waarnemen.
In het gehele land werden dergelijke uitkijkposten aangelegd. Die in Warfhuizen werd in 1955 gebouwd en verloor net als alle andere torens in 1968 zijn functie. Er is in al die jaren alleen maar geoefend, een Russisch vliegtuig is nooit waargenomen. Gelukkig maar.
Alleen in Bedum staat nog een halve toren
Er zijn nog negentien torens over van de oorspronkelijke 276. Dick, de torenwachter van Warfhuizen: ´Het is aan Pek van Andel te danken dat de toren hier nog staat. Het is de enige in Noord-Groningen die intact is. Aan de Oude Dijk in Bedum staat nog een halve toren.´
Medisch onderzoeker en journalist Pek, wonend in Feerwerd en inmiddels 73, kocht de toren in 1974 van landbouwer Dijkhuis. ´Pek was eerst van plan erin te gaan wonen. Daar is het nooit van gekomen, waarna hij zich heeft ingezet voor behoud en restauratie.´
´Via de stichting Luchtwachttoren 7O1 Warfhuizen is de toren uiteindelijk eigendom geworden van Het Groninger Landschap. Dankzij particuliere giften, fondsenwerving en de bereidwilligheid van Pek kon de restauratie in 2017 plaatsvinden.´
Dick maakte deel uit van de Warfhuister stichting. ´Ons doel was bereikt: behoud van het militair historisch erfgoed en de bijzondere architectuur. Daarom kon de stichting worden opgeheven.´
Omdat er geen braakschade is, moeten de vandalen via de buitenkant naar boven zijn geklommen
Sinds dit jaar stelt Het Groninger Landschap de toren elke derde zondag van de maand – van april tot en met september – open voor het publiek. Zondag 19 augustus is het weer zover. Een dag eerder is er een 11 kilometer lange wandeling van Pieterburen naar de toren. De terugreis gaat met de huifkar. Hiervoor zijn nog plaatsen beschikbaar (zie de site van Het Groninger Landschap). Ook tijdens officiële monumentendagen is bezichtiging mogelijk. Enthousiaste vrijwilligers geven bij toerbeurt uitleg.
Daarmee heeft het Hogeland er een toeristische attractie bij. Gemiddeld zijn er honderd belangstellenden en dat aantal wordt deze zondag (15 juli) zeker gehaald. Er is zelfs een beperkte wachttijd omdat maximaal vijftien mensen naar boven mogen. Bezichtiging door groepen is buiten de zondagen om op afspraak mogelijk. Een taak die torenwachter Dick vaak vervult, omdat hij sleutelhouder is.
De bezoekers moeten het voorlopig doen zonder een werkend luchtwachtinstrument en kijker. Deze keer is dat niet heel erg. Met het blote oog zijn de stad en de windmolens in de Eemshaven te zien, ondanks de vergroening van het landschap sinds de jaren zestig.
Dick: ´In de toren zijn vrijwel direct na de vorige openstelling vernielingen gepleegd. Het is een raadselachtige zaak. Hier op het terrein is met een camper overnacht. Omdat er geen braakschade is, moeten ze via de buitenkant naar boven zijn geklommen. Er zijn eigenlijk maar een paar dingen verdwenen en er is schade. Naar het waarom kun je blijven gissen.´
De vandalen lieten ook troep achter, waaronder een buggy. ´Daar lag nog een blauw mutsje in, dus we kunnen wel vaststellen dat er een jongetje in heeft gezeten.´
www.groningerlandschap.nl/erfgoed/borgen/luchtwachttoren-7o1-2/