De Slagwerkplaats: het bijzondere bedrijf van Jan en Hilke

De achternaam van Jan is op speelse wijze verwerkt in het logo op de gloednieuwe bedrijfsbus.

Verrassend mag je de inrichting van het huis van Jan Slager (55) en Hilke Dobma (51) in Usquert zeker noemen. Overal staat slagwerk. ´Ruimtegebrek, we zoeken nog een geïsoleerde opslagruimte van 50 tot 100 vierkante meter, het liefst in Usquert.´

Met hun bedrijf De Slagwerkplaats timmert het echtpaar – 25 jaar getrouwd, 35 jaar bij elkaar en sinds 2014 zakenpartners – aan de weg in vooral Nederland en België. Hun activiteit: inkoop, verkoop en verhuur van nieuw en gebruikt slagwerk. En daarbij: Jan repareert slagwerk en stemt toetsen. Er zijn niet veel op de wereld die dat laatste kunnen. Daarover later meer.

´Zeven jaar zijn we nu bezig en het bedrijf draait uitstekend´, zegt Hilke.
Eén seconde later quasi-geschrokken: ´O, als dat de zeven vette jaren waren…´

Jan in de bedrijfsbus. Toen Jan en Hilke hun bedrijfsnaam gekozen hadden, bleek Louis Godschalk uit Kloosterburen de naam Slagwerkplaats te hebben, zonder ´De´. Hij verzorgt djembé-workshops, dus de activiteiten zijn totaal verschillend. Af en toe hebben ze contact met elkaar als iemand per ongeluk het verkeerde e-mailadres gebruikt.

Beiden zijn geboren en getogen in Usquert. Ze leerden elkaar kennen bij de muziekvereniging Boréas. Hilke speelde er destijds saxofoon, Jan slagwerk. Tegenwoordig doet hij dat bij de Provinciale Brassband Groningen. Hij is de enige die lid is sinds de oprichting in 1980.

Zonder zijn arbeidsverleden bij slagwerkfabriek Vancore in Joure had De Slagwerkplaats nooit bestaan. ´Bij Vancore heb ik het bouwen van instrumenten en stemmen van toetsen geleerd. Na acht jaar Joure heb ik mijn werk als isolatieplaatwerker weer opgepakt.´

O, als dat de zeven vette jaren waren…

´In 2013 sprak ik een Belg die een toetsenstemmer zocht voor zijn muziekinstrumentenwinkel. Hij stuurde de toetsen altijd op naar Frankrijk, maar het duurde zes tot acht weken voordat hij ze terughad. Flauwekul, zei ik, dat kan ik binnen een week. Dan stuur ik ze naar jou, zei de man. Zo is het balletje gaan rollen.´

Van het een kwam het ander. Hilke: ´Klanten vroegen Jan of hij ook instrumenten verkocht, inruilde of repareerde. Dus breidden we onze activiteiten uit. Op den duur draaide ik fulltime mee in ons bedrijf.´

´We hebben een duidelijke werkverdeling. Jan doet de werkplaats en gaat zaterdag on tour. Ik ben verantwoordelijk voor het kantoorwerk zoals de sociale media, de administratie, de advertenties op Marktplaats, het contact met de klanten. De in- en verkoop doen we samen. Jan werkt van maandag tot en met donderdag als isolatieplaatwerker in loondienst, met het oog op financiële zekerheid. Er gaan grote bedragen in om, maar de winstmarges zijn klein.´

Jan controleert de toets van een marimba, rechts (met rode lichtjes) het stemapparaat.

Jan: ´De Slagwerkplaats doe ik op vrijdag, zaterdag en zondag, en op doordeweekse avonden. Ja, ik ben altijd aan het werk. Dit is mijn passie en geeft mij energie. Praktisch elke zaterdag rijd ik met de bus langs klanten in Nederland en België. Het puzzelwerk is voor Hilke, zij zet de route uit.´

´Voor mij is het een heerlijke dag. Je hebt een boel leuke contacten. Je komt bij particulieren, muziekverenigingen, symfonie-orkesten muziekscholen en conservatoria. Je maakt van alles mee: van kinderen die ontzettend blij zijn met hun eerste instrument tot ouderen die er geëmotioneerd afscheid van nemen.´

Het gaat vooral om het ophalen en brengen van instrumenten als pauken, xylofoon, vibrafoon, marimba en buisklokken. Voor buitenlandse klanten wordt een koeriersdienst ingeschakeld. Achter het huis staan op een pallet dozen met pauken klaar voor verzending naar Portugal.

´Het unieke is dat je bij ons een in/verkoper treft die zelf ook toetsenstemmer, reparateur en slagwerker is. Stemmers van xylofoon, vibrafoon en marimba zijn er nauwelijks. In de hele wereld nog geen honderd. Stemmen kun je niet leren op school, dat leer je van de stemmer in de fabriek. Elke slagwerkfabriek heeft een of meer toetsenstemmers.´

Hilke kijkt ook even mee (voor de foto).

Jan is inmiddels naar zijn werkplaats gelopen, via de opslag met klimaatsysteem zodat de instrumenten in puike conditie blijven. Hij neemt plaats op de drumkruk. Met een stok slaat hij op een toets van een marimba en kijkt naar het stemapparaat. ´Ik werk op basis van wat ik hoor en wat het apparaat aangeeft. Om de juiste toon te krijgen, haal ik met een bandschuurmachine onregelmatigheden weg. Precisiewerk.´

´Het stemmen gebeurt altijd in mijn werkplaats. Toetsen worden opgestuurd en wij sturen ze na het stemmen terug of we treffen de klanten zaterdags als we on tour zijn. We stemmen ook veel voor een bedrijf in Engeland en België.´

´We horen van klanten dat fabrieken drie, vier keer zoveel vragen voor het stemmen. Maar ja, die hebben hoge personeels- en huisvestingskosten. Wij doen het gewoon thuis en willen het met zijn tweeën blijven doen. Wat ook niet onbelangrijk is: wij willen het betaalbaar houden voor verenigingen. Die hebben vaak niet al te veel vet op de botten.´

Vanwege het ruimtegebrek kom je overal in het huis van Jan en Hilke slagwerk tegen.

Hilke komt nog even terug op zaterdag on tour. ´Mensen vinden het geweldig dat we instrumenten brengen en ophalen. Dat geldt ook voor de paukenrevisie op locatie, zodat de klanten niet met deze grote instrumenten naar Usquert hoeven te komen. Ze vinden onze aanpak sowieso fijn. Zeven dagen per week zijn we van tien tot tien bereikbaar. We zijn laagdrempelig, we behandelen professionals en particulieren met evenveel respect.´
Jan: ´En we gaan voor kwaliteit hè. We zullen nooit rommel leveren.´